Lena impendulo yomholi weqembu eliphikisayo ngesabelomali |Izindaba Zasekhaya

Umholi weqembu eliphikisayo uKamla Persad-Bissessar namuhla ukhiphe impendulo yamaqembu aphikisayo kwiSabelomali sangoMsombuluko esifakwe nguNgqongqoshe wezeziMali uColm Imbert.
Ngiyabonga, Somlomo, futhi ngibonge le nkantolo ngethuba enginalo lokufaka isandla kule nkulumompikiswano mayelana nombiko wesine wesabelomali sikahulumeni.
Ngiyethemba ukuthi ekuqhubeni, okokuqala, ngithanda ukudlulisa amazwi ami ajulile kubasebenzi baseHhovisi loMholi wami weqembu eliphikisayo, abasebenzi bami ehhovisi lesifunda saseSiparia, wonke amalungu aphikisayo nabasebenzi bawo, izigele zamaqembu aphikisayo, amalungu e-UNC, amakhansela edolobha, namakhansela.ngiyabonga.Izikhulu zikazwelonke ze-UNC, abaphathi bezifunda nezishoshovu bagcwele yonke indawo eTrinidad naseTobago.
Ngithanda futhi ukubonga ababambe iqhaza abaningi kanye nezakhamizi eziningi, ngokwazo noma ngezinhlangano ezehlukene zezentengiselwano noma izinhlangano ezingekho ngaphansi kukahulumeni, ama-CBO, ama-FBO, nezinyunyana zabasebenzi, ngosizo lwabo ekuphenduleni engikulungiselele lapha namuhla, ngathi. banikeze impendulo edingeka kakhulu phakathi nezingxoxo eziningi zangaphambi kwesabelomali ezibanjwe ezweni lonke emasontweni ambalwa edlule.
Ukucabanga kwabo kanye neqiniso labo, iziphakamiso zabo kanye nezifiso, iziphakamiso zabo kanye nezimfuno zabo, izimfuno zabo nezinkathazo, mina nethimba lami elikhulu leqembu eliphikisayo sizicabangela ngenkuthalo, futhi engikuphendulayo egameni labo yizibusiso nemibono eqondile yabantu.Namuhla .
Ngiyathembisa ukuthi ngizoqhubeka nokuba yizwi lakho, ngimi eceleni kwakho, ngimi nawe, futhi ngiyakweseka.
Kulokhu kubonisana okubanzi kanye nokuphawula kwabezindaba, sihlonze izinto ezivamile eziyinhloko, ezihlanganisa ubugebengu obungalawuleki, ukuqashwa kanye nezomnotho, ukunakekelwa kwezempilo, imfundo, ingqalasizinda, ukubusa, izinga lempilo, futhi Yebo Petrotrin endiviselweni yami namuhla ngizoxoxa ngezinye yazo.
Ngesikhathi senkulumompikiswano, amalungu ohlangothi lwethu azophinde afunde le mikhakha kanye neminye ngokuningiliziwe ngokusekelwe kumaphothifoliyo awo wokutshala izimali.
Ukwengeza, Somlomo, namuhla, ngithanda ukuthatha leli thuba ukwabelana nawe ngezinye zezinhlelo zethu eziphelele zenqubekelaphambili yezwe, inqubekelaphambili kanye noguquko.
Sinombono weTrinidad neTobago, ukuze sonke isakhamuzi sijabulele impilo engcono, echume kakhudlwana, ephephile, ukufinyelela ekunakekelweni kwezempilo okuseqophelweni eliphezulu kanye nokwenza ngcono amathuba alinganayo kubo bonke.
Sizohlela kabusha umphakathi wethu, usuke emphakathini okufanele ubhikishele imigwaqo, imisele yamanzi kanye namanzi, siwubeke emphakathini onezifiso ngokwemvelo.
Sizolungisa izinxushunxushu zabo ezidalwe ukungaphathi kahle kukahulumeni nokungakwazi ukusebenza kahle.
Sizobuyisela iTrinidad neTobago ekuchumeni, hhayi bazosenza izwe elihlulekile.
Sizoqala ukusebenza ngokushesha, futhi sizoqinisekisa ukuthi labo abangasebenzi nabampofu nabo bangabuyela emsebenzini.
Lokhu sizokwenza ngokulinganisa kabusha izimali zethu futhi siguqule izikhungo zethu, sinake ngokukhethekile umkhakha wezinkampani zikahulumeni, futhi okubaluleke kakhulu, sizokwenza konke lokhu nabantu abasesikhungweni.Lokhu kusemqoka kakhulu kuhulumeni wethu..
Ngokusebenza kanzima, ukuzimisela kanye nombono ofanayo, singashintsha izwe lethu futhi siqinisekise ukuthi zonke izakhamuzi zaseTrinidad naseTobago zinekusasa eliqhakazile.
Kodwa nkosikazi ngaphambi kokuthi ngikhulume ngohlelo lwethu kumele siqale sihlonze izinkinga esibhekene nazo ukuze sibonisane ukuthi singabhekana kanjani nazo.
Ngemuva kwezabelomali ezi-4 ze-PNM, lena eminye yemibuzo ephakanyiswe ngesikhathi sokubonisana nezimpendulo ezitholiwe.
Irekhodi leHansard malikhombise ukuthi eminyakeni emithathu ngemuva kombuso we-PNM ngowezi-2018, sebebuyele kwezombusazwe zakudala, bebophezela iningi lezakhamuzi zakuleli ezingabasebenzi ezimpilweni zabampofu abasebenza, cishe bengenalo nhlobo ithemba lokuhamba emphakathini. .
Eqinisweni, ekuboniseni okukhulu engikushilo, indikimba evamile iwukuthi abantu bazizwa kanjani bekhashelwe ngokuphelele undunankulu wabo kanye nohulumeni, njengoba nje umsindisi uJesu akhashelwa uJudas ngesiliva elingamashumi amathathu!
Bazizwa belahliwe futhi becindezelwe izinqubo-mgomo zokucwaswa kwabantu kanye nobumpofu ezisetshenziswayo, futhi asebephelelwe nawukuthembela ekuphishekeleni okuqotho kukahulumeni okuzuzisa bona njengezakhamuzi.
Njengoba kuvalwa I-Petrotrin Refinery, ifa lesimanje lesizwe sakithi elikhulu kunawo wonke, manje kungenzeka sibe sempambanweni yezindlela ezinkulu emlandweni wesizwe sethu.
Abantu bathi manje sebengamanqina amanqina, abantekenteke nabangakwazi ukuzisiza, abayizisulu zokungakwazi ukusebenza kwalo hulumeni, ngoba uhulumeni uphonse izwe lethu esimweni esibucayi kakhulu kwezenhlalo nezomnotho emlandweni walo.
Bazizwa bekhashiwe, bekhashelwe, futhi bengenabo ukubonga ezakhamuzini ezikubeke lapho-leli yifa likahulumeni we-PNM oholwa ngu-Raleigh.
Njengoba ngifakazele ngenkomba yezomnotho, ukuqhathanisa nokuqhathanisa, kanye nokungathembeki namanga aluhlaza alolu hlelo lokuphatha, ngilokotha ngithi bephule isivumelwano senhlalo nabantu ababakhethile ukuthi bamele kahle amalungelo nezintshisekelo zabo zentando yeningi.Kunalokho, lo hulumeni wabuyisela lokhu kuthenjwa okungcwele ngenqubomgomo yokubhubhisa nokucindezela.
Ngenxa yalesi sizinda, Somlomo, ngikhethe indikimba yenkulumo yami namuhla-ezimpambanweni zomlando wezwe lethu-izwe elisenkingeni: uhulumeni owawa;umuntu okhashiwe.
Somlomo, ngithe sizoxazulula izinkinga esibhekene nazo kuqala, bese sifunda okumele kwenziwe.Kulokhu, ngizofunda izimpawu ezibalulekile zomnotho.
Isilinganiso esibucayi nesivamile sempilo yezomnotho isamba somkhiqizo wasekhaya, owaziwa nangokuthi yi-GDP.Lokhu ukushaya kwenhliziyo komnotho.
UNgqongqoshe Wezezimali waphakamisa isifuba sakhe, wahleka abantu, wabheka i-GDP, futhi waqhosha ngendlela evamile ukuthi "umnotho waseTrinidad naseTobago kulindeleke ukuthi ukhule ngo-1.9% ngokweqiniso ngo-2019".(Isethulo sesabelomali sika-2019, ikhasi 2).
Ngalesi sisekelo, uNgqongqoshe uncome ukuthi umnotho ubhekene “nokuguquguquka kwangempela kwezomnotho”, ngenxa yokuphatha kahle kwezimali kanye nezimali.
Lokhu empeleni ukuphindaphinda kwalolu “guquko” alumemezele okokuqala ekubuyekezeni kwakhe maphakathi nonyaka.
Angikubeke kucace ukuthi uma umnotho uba ngcono nezinga lempilo yazo zonke izakhamizi zethu lithuthuka, akekho ozojabula ukudlula mina.Nokho, siyazi ukuthi asikukholwa konke ungqongqoshe akushilo.
Uma ngibheka izibalo zikaNgqongqoshe, ngathola ubufakazi bezibalo ezijwayelekile zikaNgqongqoshe u-Imbert.
Ngenxa yezinqubomgomo zalokhu kuphatha, umnotho waseTrinidad naseTobago ubukude kakhulu nokwanda eminyakeni emithathu edlule futhi empeleni unciphile.
Ngo-2018, eminyakeni emithathu ngemuva kwe-PNM ngaphansi kobuholi bukaNgqongqoshe u-Imbert, i-GDP yangempela yayingama-dollar ayizigidi eziyizinkulungwane ezingu-159.2, ukwehla ngamadola ayizigidi eziyizinkulungwane ezingu-11.2 kule minyaka emithathu edlule.(Ukubuyekezwa Komnotho ka-2018, ikhasi 80, Isithasiselo 1)
Noma iyiphi ingane ye-Standard 1 izokutshela ukuthi i-159 ingaphansi kuka-170. Kodwa ungqongqoshe wezezimali uzishaya isifuba ngokululama!
Manje sinezinombolo, futhi inani labantu baseTrinidad naseTobago manje selibonakala ngokucacile ngaphandle kokuba ngcono.
Lokhu kusho ukuthi ngaphansi kokuphathwa kukaNgqongqoshe u-Imbert, umnotho empeleni wehle ngo-6.5% kule minyaka emithathu edlule.
Eqinisweni, ngokwemininingwane kaNgqongqoshe uqobo, i-GDP ngamanani amanje iphansi kunamazinga ango-2012, 2013, 2014 kanye no-2015.
Ngaphansi kobuholi bakhe, umnotho wanamuhla umncane ngo-10% kunonyaka wezi-2014. Lona ngunyaka wokugcina wokubusa kukaHulumeni wethu Wabantu.
Nokho-ke ungqongqoshe akafuni ukuthi ubone isikhathi sakhe sokuphatha.Ungqongqoshe uncamela ukuthi sibheke onyakenye ka-2017 kuphela bese siwuqhathanisa nowalo nyaka ka-2018.
UNgqongqoshe u-Imbert ufuna sikhohlwe ukuthi sebephethe kusukela ngoSepthemba 2015. Yilo hulumeni owabhidliza umnotho.
Kodwa uma ubheka umehluko phakathi kweGDP yangonyaka odlule kanye neGDP yalo nyaka, umehluko ubonakala nakakhulu.
Uyazazi yini izizathu zokwenyuka kwedatha ye-GDP ngonyaka odlule nakulo nyaka?Ingxenye ebizwa ngokuthi i- tax minus product subsidies inyuke ngo-30.7%!Ngakho-ke, ungqongqoshe wathi uthuthukisa umnotho ngokunyusa intela ngonyaka odlule!Akuhlangene nokukhiqizwa kwemali kanye nokwakhiwa kwamathuba emisebenzi.
Ukudlondlobala komnotho ungqongqoshe azishaya isifuba ngakho ngenxa yokwenyuka kwemithwalo yentela kwizakhamizi namabhizinisi!I-value-added tax, i-green fund kanye nentela yebhizinisi, intela yebhizinisi, ukuqedwa kwezibonelelo zikaphethiloli, intela yamasondo, intela yokuthenga nge-inthanethi, intela yotshwala, intela kagwayi, inhlawulo yokuhlola, intela yendawo ezungezile, intela yokudlala…zonke lezi zintela, Somlomo.
Ngokwalesi silinganiso, bakholelwa ukuthi uma intela eningi akukhokhisa yona, kukhula ukukhula komnotho, futhi ungqongqoshe usethembele ekuqalisweni kwentela yezakhiwo ngo-2019 ukuze kuthuthukiswe ukukhula komnotho ngonyaka ozayo.
Akumangalisi ukuthi uNgqongqoshe u-Imbert usanda kuthembisa engxoxweni ukuthi intela entsha ngeke ikhokhiswe kuze kube ngemva kuka-2020. Uyazi, uqinisile ngoba sizongena esikhundleni ngo-2020. Wafihla iqiniso lokuthi ukuphishekela kwakhe intela entsha yezakhiwo ( lapho ezoyithelisa).Kuze kube ihhoko lakho lezinkukhu, indlu yangasese kanye nendlu yangasese) kuzoba nomthelela omubi emaphaketheni kanye neholo elilahlwayo laso sonke isakhamuzi.Lapho besho ngo-2019 ukuthi bazosebenzisa intela yendawo, kwakuwubuzenzisi ukusho ukuthi intela entsha ngeke ikhokhiswe.
Awu, ake sibheke izinombolo.Kusukela ngo-2015 kuya ku-2017, imboni yezimayini neyokumbiwa kwenkwali yehle ngo-USD 5 bhiliyoni, izinkontileka zokwakha zehle ngo-USD 1 bhiliyoni, izinkontileka zohwebo nezokulungisa zehle ngo-USD 6 bhiliyoni, kanti izinkontileka zokuthutha nezokugcina zehle cishe ngebhiliyoni elingu-USD.
Ngaphansi kobuholi balo hulumeni, yonke le minyango ihlukumezeke kakhulu.Ungqongqoshe uyishayele ihlombe impumelelo yemboni yezokukhiqiza, kodwa akasitshelanga ukuthi manje useyihlukanisa ngezigaba imikhiqizo kaphethiloli namakhemikhali phambilini ebingaphansi komkhakha wezamandla.
Kodwa-ke, noma ngabe enye imali eyengeziwe ecishe ibe yizigidi eziyizinkulungwane eziyi-1.5 evela ku-petroleum namakhemikhali isetshenziswa ukuze kwandiswe imboni yokukhiqiza, izinguquko embonini zincane.


Isikhathi sokuthumela: Jul-30-2021